چرا گاهی در روابط احساس میکنیم که درک نمیشویم؟
احساس درک نشدن در روابط، تجربهای ناخوشایند و متداول است که میتواند به تدریج صمیمیت و کیفیت ارتباط را تحت تاثیر قرار دهد. این حس میتواند در روابط عاطفی، خانوادگی، دوستانه و حتی کاری رخ دهد و دلایل متعددی پشت آن وجود دارد. در این مطلب، به بررسی 17 نکتهای میپردازیم که میتوانند ریشه این احساس را روشن کنند.
- ✳️
عدم مهارت در بیان واضح احساسات و نیازها:
گاهی نمیتوانیم به درستی منظور خود را بیان کنیم و طرف مقابل متوجه احساسات واقعی ما نمیشود. - ✳️
تفاوت در سبکهای ارتباطی:
هر فرد سبک خاصی در برقراری ارتباط دارد. ممکن است سبک شما با طرف مقابلتان همخوانی نداشته باشد. - ✳️
فیلترهای ذهنی و پیشداوریها:
پیشفرضهایی که در ذهن داریم، باعث میشوند سخنان طرف مقابل را با دیدگاه خاصی تفسیر کنیم و منظور واقعی او را درک نکنیم. - ✳️
گوش ندادن فعال:
به جای تمرکز بر شنیدن و درک حرفهای طرف مقابل، در حال آماده کردن پاسخ خود هستیم. - ✳️
عدم همدلی:
ناتوانی در قرار دادن خود به جای طرف مقابل و درک احساسات او.
- ✳️
انتظارات غیرواقعی:
توقع داریم طرف مقابل بدون اینکه چیزی بگوییم، تمام نیازهای ما را برآورده کند. - ✳️
ترس از آسیبپذیری:
از بیان احساسات واقعی خود میترسیم، زیرا میترسیم مورد قضاوت یا طرد قرار بگیریم. - ✳️
تجربیات گذشته:
تجربههای تلخ گذشته میتوانند باعث شوند نسبت به روابط بدبین باشیم و به راحتی احساس درک نشدن کنیم. - ✳️
فشار و استرس:
وقتی تحت فشار و استرس هستیم، تمرکز کمتری داریم و احتمال سوءتفاهمها بیشتر میشود. - ✳️
نبود زمان کافی برای ارتباط موثر:
کمبود زمان باعث میشود نتوانیم به اندازه کافی با یکدیگر صحبت کنیم و درک متقابل را تقویت کنیم. - ✳️
تفاوت در ارزشها و باورها:
اختلاف در ارزشها و باورها میتواند منجر به سوءتفاهمها و احساس درک نشدن شود. - ✳️
ناتوانی در مدیریت تعارض:
وقتی نمیتوانیم اختلافات را به درستی حل کنیم، احساس میکنیم که حرفهایمان شنیده نمیشود. - ✳️
مشکلات سلامت روان:
افسردگی، اضطراب و سایر مشکلات سلامت روان میتوانند بر نحوه ارتباط ما با دیگران تاثیر بگذارند. - ✳️
استفاده نادرست از زبان بدن:
زبان بدن میتواند پیامهای متفاوتی را منتقل کند و باعث سوءتفاهم شود. - ✳️
تمرکز بیش از حد بر خود:
بیشتر به نیازها و خواستههای خود توجه میکنیم و از نیازهای طرف مقابل غافل میشویم. - ✳️
عدم پذیرش مسئولیت:
مسئولیت سهم خود را در ایجاد مشکل قبول نمیکنیم و تمام تقصیرها را به گردن طرف مقابل میاندازیم. - ✳️
حسادت و رقابت:
حسادت و رقابت میتوانند باعث شوند به حرفهای طرف مقابل با دید منفی نگاه کنیم و او را درک نکنیم.
این عوامل میتوانند به تنهایی یا به صورت ترکیبی، منجر به احساس درک نشدن در روابط شوند. آگاهی از این دلایل، گام مهمی در جهت بهبود ارتباطات و ایجاد روابط سالمتر و رضایتبخشتر است.
چرا در روابط احساس میکنیم درک نمیشویم؟
1. فقدان مهارتهای ارتباطی فعال
ارتباط فعال فراتر از صرفاً گوش دادن است. شامل تلاش برای فهمیدن دیدگاه طرف مقابل، پرسیدن سوالات شفافکننده و بازخورد دادن برای نشان دادن درک است. فقدان این مهارتها میتواند منجر به سوءتفاهم و احساس عدم درک شود. مثال: به جای قطع کردن صحبتهای طرف مقابل و ارائه راهحل، سعی کنید با دقت گوش دهید و سوالاتی بپرسید که عمق احساسات او را درک کنید. ارتباط فعال نیازمند تمرین و صبر است، اما کلید ایجاد روابط سالم و همدلانه است. نادیده گرفتن زبان بدن و لحن صدا در کنار کلمات، میتواند پیام را به طور کلی تغییر دهد. گاهی اوقات سکوت و گوش دادن، بیش از هر کلامی ارزش دارد. یادگیری و تمرین تکنیکهای ارتباط فعال، به بهبود روابط کمک شایانی میکند. تمرکز بر درک احساسات به جای تمرکز بر حل مشکل، میتواند ارتباط را عمیقتر کند.
2. انتظارات غیرواقعی
انتظار اینکه شریک عاطفی یا دوست شما همیشه و در همه حال افکار و احساسات شما را بدون هیچ توضیحی درک کند، غیرواقعی است. هر فردی دیدگاه و تجربیات منحصر به فرد خود را دارد. مثال: انتظار نداشته باشید که همسرتان همیشه بداند چه چیزی شما را ناراحت میکند بدون اینکه آن را بیان کنید. انتظارات غیرواقعی باعث ایجاد نارضایتی و ناامیدی در روابط میشود. به جای انتظار، سعی کنید نیازها و خواستههای خود را به طور واضح و شفاف بیان کنید. گاهی اوقات افراد نیاز به زمان و فرصت دارند تا دیدگاه شما را درک کنند. انعطافپذیر بودن در انتظارات، به بهبود روابط کمک میکند.
3. عدم شفافیت در بیان احساسات و نیازها
اگر نتوانید احساسات و نیازهای خود را به طور واضح و شفاف بیان کنید، دیگران چگونه میتوانند شما را درک کنند؟ بهرهگیری از کلمات مبهم و غیرمستقیم میتواند منجر به سوءتفاهم شود. مثال: به جای گفتن “من ناراحتم”، بگویید “وقتی فلان کار را انجام میدهی، من احساس ناامنی میکنم. ” بیان شفاف احساسات، باعث ایجاد اعتماد و صمیمیت در روابط میشود. از بهرهگیری از زبان سرزنشآمیز و اتهامزننده خودداری کنید. به جای تمرکز بر اشتباهات دیگران، بر احساسات خود تمرکز کنید. تمرین کنید که احساسات خود را با کلمات دقیق و واضح بیان کنید. گاهی اوقات نوشتن احساسات میتواند به شفافسازی آنها کمک کند.
4. تفاوت در سبکهای ارتباطی
هر فردی سبک ارتباطی خاص خود را دارد. برخی افراد مستقیم و صریح هستند، در حالی که برخی دیگر غیرمستقیم و محتاط عمل میکنند. تفاوت در سبکهای ارتباطی میتواند منجر به سوءتفاهم شود. مثال: اگر شما فردی مستقیم هستید و شریک عاطفی شما غیرمستقیم، ممکن است فکر کنید که او از شما چیزی را پنهان میکند. آشنایی با سبکهای ارتباطی مختلف، به بهبود روابط کمک میکند. سعی کنید سبک ارتباطی طرف مقابل را درک کنید و با آن سازگار شوید. مهم این است که بتوانید به طور موثر با یکدیگر ارتباط برقرار کنید. انعطافپذیر بودن و سازگار شدن با سبکهای مختلف، کلید موفقیت در روابط است.
5. گوش ندادن فعال
گوش دادن فعال فقط شنیدن کلمات نیست، بلکه شامل تمرکز کامل، درک احساسات و بازخورد دادن است. وقتی فعالانه گوش نمیدهید، ممکن است نکات مهم را از دست بدهید و نتوانید طرف مقابل را به درستی درک کنید. مثال: در حین صحبت کردن طرف مقابل، به جای فکر کردن به پاسخ خود، تمام توجه خود را به او معطوف کنید. گوش دادن فعال، نشانه احترام و اهمیت دادن به طرف مقابل است. از قطع کردن صحبتهای طرف مقابل خودداری کنید. با پرسیدن سوالات، نشان دهید که به صحبتهای او علاقهمند هستید. به زبان بدن و لحن صدای طرف مقابل توجه کنید. خلاصه کردن صحبتهای طرف مقابل، به او نشان میدهد که به درستی او را درک کردهاید.
6. پیشداوری و قضاوت زودهنگام
داشتن پیشداوری و قضاوت زودهنگام در مورد دیگران، مانع از درک درست آنها میشود. وقتی با ذهنی باز به صحبتهای طرف مقابل گوش نمیدهید، ممکن است نظرات و باورهای او را تحریف کنید. مثال: قبل از اینکه حرفهای طرف مقابل تمام شود، بر اساس ظاهر یا گذشته او، در مورد او قضاوت نکنید. پیشداوری و قضاوت، باعث ایجاد سوءتفاهم و بیاعتمادی در روابط میشود. سعی کنید با ذهنی باز و بدون پیشفرض به صحبتهای دیگران گوش دهید. قضاوت کردن دیگران، مانع از برقراری ارتباط عمیق و صمیمانه میشود. به جای قضاوت، سعی کنید همدلی و درک را در خود تقویت کنید.
7. عدم همدلی
همدلی به معنای توانایی درک و سهیم شدن در احساسات دیگران است. بدون همدلی، نمیتوانید خود را جای طرف مقابل بگذارید و دیدگاه او را درک کنید. مثال: وقتی دوستتان از شکست خود در یک پروژه صحبت میکند، به جای ارائه راهحل، سعی کنید احساسات او را درک کنید و با او همدردی کنید. همدلی، یکی از مهمترین عوامل در ایجاد روابط سالم و صمیمانه است. برای تقویت همدلی، سعی کنید به احساسات دیگران توجه کنید و خود را جای آنها بگذارید. با همدلی کردن، میتوانید به دیگران کمک کنید تا احساس کنند که درک میشوند.
8. مشکلات حل نشده گذشته
مشکلات حل نشده گذشته میتوانند بر روابط فعلی شما تاثیر بگذارند و باعث ایجاد سوءتفاهم و عدم درک شوند. اگر هنوز از یک موضوع قدیمی رنج میبرید، ممکن است نتوانید به طور کامل به صحبتهای طرف مقابل گوش دهید. مثال: اگر در گذشته تجربهای تلخ از خیانت داشتهاید، ممکن است به سختی به شریک عاطفی جدید خود اعتماد کنید. حل مشکلات گذشته، به بهبود روابط فعلی کمک میکند. با یک متخصص مشورت کنید تا بتوانید مشکلات گذشته خود را حل کنید.
9. استرس و خستگی
استرس و خستگی میتوانند توانایی شما برای تمرکز و درک دیگران را کاهش دهند. وقتی خسته یا استرس دارید، ممکن است حوصله گوش دادن به صحبتهای دیگران را نداشته باشید. مثال: بعد از یک روز کاری سخت، ممکن است نتوانید به طور کامل به صحبتهای همسرتان گوش دهید. مدیریت استرس و خستگی، به بهبود روابط کمک میکند. به اندازه کافی استراحت کنید و بخوابید. فعالیتهای آرامشبخش مانند یوگا یا مدیتیشن انجام دهید. در صورت نیاز، از یک متخصص کمک بگیرید.
10. عدم توجه به زبان بدن
زبان بدن، بخش مهمی از ارتباطات است. عدم توجه به زبان بدن طرف مقابل، میتواند منجر به سوءتفاهم شود. حالات چهره، لحن صدا و حرکات بدن میتوانند اطلاعات مهمی را در مورد احساسات و افکار طرف مقابل به شما منتقل کنند. مثال: اگر طرف مقابل در حین صحبت کردن اخم کرده است، ممکن است ناراحت یا عصبانی باشد، حتی اگر این را به زبان نیاورد. سعی کنید حالات چهره، لحن صدا و حرکات بدن طرف مقابل را زیر نظر بگیرید. با تمرین، میتوانید مهارت خود را در خواندن زبان بدن بهتر کنید. توجه به زبان بدن خودتان نیز اهمیت دارد.
11. بهرهگیری از کلیشهها و تعمیمها
بهرهگیری از کلیشهها و تعمیمها، مانع از درک فردیت طرف مقابل میشود. هر فردی منحصر به فرد است و نمیتوان او را بر اساس کلیشهها و تعمیمها قضاوت کرد. مثال: گفتن “همه مردها مثل هم هستند” یا “همه زنها یک جور فکر میکنند”، اشتباه است و باعث ایجاد سوءتفاهم میشود. از بهرهگیری از کلیشهها و تعمیمها خودداری کنید. به جای قضاوت کردن، سعی کنید فردیت طرف مقابل را درک کنید. کلیشهها و تعمیمها، مانع از برقراری ارتباط عمیق و صمیمانه میشوند. با شناخت بهتر افراد، میتوانید دیدگاههای خود را تغییر دهید.
12. مقایسه کردن
مقایسه کردن خود با دیگران یا مقایسه کردن روابط خود با روابط دیگران، میتواند باعث ایجاد احساس نارضایتی و عدم درک شود. هر فردی در مسیر زندگی خود با چالشها و فرصتهای متفاوتی روبرو میشود. مثال: مقایسه کردن زندگی خود با زندگی افراد مشهور یا موفق، میتواند باعث ایجاد احساس ناامیدی شود. از مقایسه کردن خود با دیگران خودداری کنید. به داشتهها و دستاوردهای خود افتخار کنید. مقایسه کردن، مانع از لذت بردن از زندگی و قدردانی از داشتهها میشود. 
13. عدم تمایل به پذیرش مسئولیت
عدم تمایل به پذیرش مسئولیت اشتباهات خود، میتواند باعث ایجاد سوءتفاهم و عدم درک شود. وقتی اشتباهی مرتکب میشوید، باید مسئولیت آن را بپذیرید و عذرخواهی کنید. مثال: اگر در یک مشاجره اشتباه کردهاید، به جای انکار یا توجیه کردن، مسئولیت اشتباه خود را بپذیرید و عذرخواهی کنید. پذیرش مسئولیت، نشانه صداقت و بلوغ است. عذرخواهی کردن، به ترمیم روابط کمک میکند. مهم این است که از اشتباهات خود درس بگیرید و سعی کنید آنها را تکرار نکنید.
14. غرور و خودخواهی
غرور و خودخواهی، مانع از درک دیدگاه دیگران میشود. وقتی بیش از حد به خودتان اهمیت میدهید، ممکن است نتوانید نیازها و احساسات دیگران را درک کنید. مثال: اگر همیشه فکر میکنید که حق با شماست، ممکن است نتوانید به حرفهای دیگران گوش دهید. غرور و خودخواهی، باعث ایجاد مشکلات در روابط میشود. سعی کنید فروتن باشید و به نیازها و احساسات دیگران اهمیت دهید. با تمرین، میتوانید غرور و خودخواهی خود را کنترل کنید.
15. باورهای غلط در مورد روابط
داشتن باورهای غلط در مورد روابط، میتواند باعث ایجاد انتظارات غیرواقعی و عدم درک شود. برخی از باورهای غلط عبارتند از: “عشق کافی است”، “زوجها نباید با هم اختلاف داشته باشند” یا “شریک عاطفی من باید همیشه من را خوشحال کند. ” مثال: اگر فکر میکنید که عشق کافی است، ممکن است برای حل مشکلات خود تلاش نکنید. باورهای غلط در مورد روابط، باعث ایجاد ناامیدی و نارضایتی میشود. باورهای خود را در مورد روابط بررسی کنید و آنها را با واقعیت تطبیق دهید. هیچ رابطهای کامل نیست.
16. ترس از آسیبپذیر بودن
ترس از آسیبپذیر بودن، باعث میشود که از بیان احساسات واقعی خود خودداری کنید. وقتی آسیبپذیر نیستید، دیگران نمیتوانند شما را به طور کامل درک کنند. مثال: اگر میترسید که مورد قضاوت قرار بگیرید، ممکن است از بیان نظرات خود خودداری کنید. آسیبپذیر بودن، به ایجاد صمیمیت و اعتماد در روابط کمک میکند. به تدریج سعی کنید به دیگران اعتماد کنید و احساسات خود را با آنها در میان بگذارید. با آسیبپذیر بودن، میتوانید روابط عمیقتر و صمیمانهتری برقرار کنید. به خودتان اجازه دهید آسیبپذیر باشید.
17. عدم وجود زمان کافی برای ارتباط
در دنیای پرمشغله امروزی، ممکن است زمان کافی برای ارتباط با دیگران نداشته باشید. وقتی زمان کافی برای صحبت کردن و گوش دادن به صحبتهای دیگران اختصاص نمیدهید، ممکن است نتوانید آنها را به درستی درک کنید. مثال: اگر همیشه سرتان شلوغ است، ممکن است نتوانید به طور کامل به صحبتهای فرزندانتان گوش دهید. اختصاص دادن زمان کافی برای ارتباط، به بهبود روابط کمک میکند. زمانی را در برنامه روزانه خود برای ارتباط با افراد مهم زندگی خود در نظر بگیرید. حتی چند دقیقه صحبت کردن صمیمانه، میتواند تاثیر زیادی بر روابط داشته باشد. ارتباط، نیازمند زمان و تلاش است.
